De Mekong delta heeft een lange geschiedenis en is al duizenden jaren de 'levensader' van de bevolking. De vroegste nederzettingen langs de rivier dateren dan ook al terug tot 2100 v.Chr. Hier is de eerste vastgelegde beschaving gevonden, namelijk de Indianized-Khmer cultuur of Funan uit de 1e eeuw. Archeologische vondsten bij Óc Eo en andere Funanese vindplaatsen laten zien dat de Mekong een belangrijk gebied was voor het Funan rijk. De havens en kanalen bruiste van de handel en dit al in de eerste eeuw voor christus. Ook al is er niet veel bekend over Funan, het rijk werd beschreven als een land waar er plaatsen waren met paleizen, huizen op palen en rijstbouw.
In 1540 is de Mekong door de Portugees Antonio de Faria ontdekt. Ook al toonde Europeanen maar weinig interesse in de Mekong zijn er toch verschillende expedities in het gebied uit gevoerd. Zo is er bijvoorbeeld in 1641 en 1642 door de Nederlanders een uitgevoerd en in de periode tussen 1866 tot 1868 door de Fransen. De Fransen besloten echter dat er te veel stroomversnellingen en watervallen in het gebied zijn om bruikbaar te zijn voor scheepvaart en navigatie.
Toen de Vietnamese oorlog in 1955 uitbrak werd de Mekong een belangrijk punt. De westelijke oever van de Mekong werd namelijk gebruikt als basis for de opmars tegen het communistische leger in Laos. Na de oorlog vluchten dan ook de anticommunisten over de Mekong richting de vluchtelingen kampen in noord Thailand.
De Mekong wordt al een lange tijd gezien als het fundament van economische groei en welvaart van Zuidoost-Azië, wat het samen werken tussen de landen noodzakelijk maakt. In 1995 is de "overeenkomst betreffende de samenwerking bij de duurzame ontwikkeling van de Mekong River Basin" ondertekend door de regeringen van Cambodja, Laos, Thailand en Vietnam, dit leidde tot de vorming van de Mekong River Commission (MRC). Het MRC zorgde voor een beter gezamenlijk beheer van de gedeelde watervoorraden en betere samenwerking bij het behandelen van vraagstukken. In 1996 kreeg het MRC twee gesprekpartners bij, namelijk China en Burma.
Tegenwoordig is de vrede teruggekeerd in de Mekong en veel blijft nog altijd onontwikkeld en zelfs nog onontgonnen. Ondanks dit is de rivier nauw verbonden met het dagelijkse leven en de cultuur van de meer dan 60 miljoen mensen die afhankelijk zijn van de rivier.
De Rijn-Maas-Scheldedelta (RMS-delta) is een goed voorbeeld van wat voor effecten een rivier kan hebben op het gebied eromheen. Denk dan bijvoorbeeld aan de eenmaking van de cultuur en politiek in de regio en het ontstaan van politieke grenzen door de rivier. Dit is dan ook goed terug te zien in de geschiedenis.
Omdat de RMS-delta uit de 3 verschillende rivieren bestaat is de geschiedenis per rivier weergegeven.
Rijn
Tijdens de prehistorische tijd leefde dezelfde culturele groepen aan de oevers van de Rijn. Dit veranderde echter in de tijd toen Julius Caesar de Rijn overstak, Het zorgde voor de eerste keer in de geschiedenis dat de Rijn een politieke grens werd, namelijk de politieke grens van de Romeinse Gallië. Deze grens heeft het echter niet lang vol gehouden, onder de leiding van de keizer Augustus zijn er namelijk provincies aan de overkant van de Rijn in beslag genomen waardoor het rijk werd uitgebreid. Ondanks dat de Rijn voor een lange tijd de grens van Gallië is geweest, is het later geclaimd door de Fransen.
Tijdens de Franse revolutionaire oorlogen is de rest van de Rijn en een stuk van Duitsland in beslag genomen. Dit leidde tot de oprichting van de Rijnbond, die is gesticht door Napoleon. De Rijnbond zorgde ervoor dat zestien Zuid- en West-Duitse staten formeel het Heilige Roomse Rijk verlieten en zich aansloten bij Napoleon als beschermheer. Dit leidde later tot de ophef van het Heilige Roomse Rijk waardoor vervolgens nog 23 Duitse staten zich aansloten.
Na de tweede wereldoorlog kwam er een einde aan de strijd om de Rijn en werd er samen gewerkt om de vervuiling van de rijn tegen te gaan.
Maas
Sinds 1301 markeerde de Maas de Westelijke grens van het Heilig Roomse Rijk en het rijk van de Fransen. De grens bleef stabiel tot de bijvoeging van de drie bisdommen Metz, Toul en Verdun door koning Hendrik II in 1552 en de bezetting van het hertogdom Lotharingen onder de macht van koning Lodewijk XIII in 1633. De Lagere Belgische (Waalse) deel was het eerste volledige geïndustrialiseerde gebied in continentaal Europa.
De afgedamde Maas werd opgericht in de late middeleeuwen na het gevolg van een grote overstroming die de Maas en de Merwede liet verbinden. Vanaf dat moment is de tegenwoordige afgedamde Maas de hoofdtak van de lagere Maas geworden. In de laat 19e en begin 20e eeuw werd de verbinding tussen de Maas en de Rijn afgesloten wat als effect had dat de Maas een nieuwe kunstmatige monding kreeg, namelijk Bergse Maas. De scheiding van de Rijn en Maas verminderde het risico van overstromingen en wordt beschouwd als de grootste prestatie in Nederlandse waterbouw voordat de Zuiderzeewerken en Deltawerken voltooid waren.
De Maas en zijn kruisingen waren een belangrijk doel van de laatste Duitse WWII tegenoffensief aan het westelijk front, de slag om de Ardennen in de winter van 1944-1945.
Schelde
Sinds de tijd van de Romeinen was er al belangstelling in het gebied rondom de Schelde, ondanks de vele overstroming en het natte weer. Hun interesse lag dan ook vooral bij de verbinding die er was met Britannia (een Romeinse provincie). Eerst was het gebied dan ook in de handen van de Romeinen maar rond het jaar 260 begonnen de Franken met aanvallen en rond 290 was het gebied dan ook volledig van de Franken. Niet veel later begonnen ze ook de Romeinse scheepvaart aan te vallen door middel van piraterij. Er zijn verschillende veldtochten tegen hen geweest maar in 355 heeft keizer Julianus heel het huidige Vlaanderen en Nederland onder de rivieren aan de Franken gegeven in de ruil voor een bondgenootschap. Later werd dit het gebied van waaruit zij Gallië zouden aanvallen.
In de 9e eeuw werd de schelde door de Vikingen in gebruik genomen als toegangspoort tot de Lage Landen. Daarnaast diende de schelde in 843 tot 872 als grens tussen het Oost- en Westrijk na de delingen van het Karolingische rijk.
Begin 14e eeuw bestond de monding van de schelde nog uit tientallen eilanden en inhammen. Boekhoute, Sluis en Aardenburg waren enkele kleine havens van het graafschap Vlaanderen. Het Schelde gebied werd later dan ook een van de belangrijkste economische gebieden in Europa, allemaal vanwege de handel. Na de val van Antwerpen, die plaats vond op 17 augustus 1585, was het economische succes over en werd de rivier gesloten voor doorgaande zeevaart. Pas in 1792 ging de Schelde weer open, dit duurde tot de onafhankelijkheid van België in 1830. Niet veel Jaren later hebben België en Nederland een verdrag opgesteld, het Scheldetractaat, en deze is vanaf 20 mei 1843 in gegaan. Het verdrag zorgt voor een vrije doorvaart vanuit zee naar Antwerpen, Gent en natuurlijk ook omgekeerd.
Tijdens de tweede wereldoorlog werd het strategische punt van de schelde weer volop gebruikt. Er werd dan ook hevig gevochten bij de Scheldemonding om de Duitse troepen te verdrijven, zo hebben ze een geallieerd bombardement onder water gezet.